Aktualności 2025

Informacja Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH 

W związku z prośbą Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego publikujemy otrzymany materiał w celach edukacyjnych. Narodowy Instytutu Zdrowia Publicznego w ramach swoich zadań udostępnił zaktualizowaną bazę danych „e-Baza – zawartość izomerów trans kwasów tłuszczowych w środkach spożywczych. Baza pełni funkcje informacyjne i edukacyjne a korzystanie z jej zasobów umożliwia bezpośredni dostęp do aktualnej wiedzy na temat asortymentów produktów, które mogą być źródłem izomerów kwasów tłuszczowych (TFA) w diecie.

e-Baza jest dostępna pod adresem https://izomery.pzh.gov.pl

Izomery trans kwasów tłuszczowych

Czym są?
Izomery trans kwasów tłuszczowych to nienasycone kwasy tłuszczowe, których podwójne wiązanie węgiel-węgiel jest w konfiguracji trans, co sprawia, że są one bardziej proste (wyprostowane) i utwardzone w porównaniu do naturalnych izomerów cis. Powstają głównie w wyniku przemysłowego utwardzania olejów roślinnych (uwodornienia) i są obecne w przetworzonej żywności, a także w niewielkich ilościach w produktach pochodzenia zwierzęcego od przeżuwaczy. Spożycie izomerów trans jest szkodliwe dla zdrowia, zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zaburzając profil lipidowy i wpływając na rozwój innych chorób. 

Gdzie występują?
•    Naturalnie: w niewielkich ilościach w mięsie i mleku przeżuwaczy (np. krów, owiec).
•    Sztucznie: powstają podczas przemysłowego utwardzania olejów roślinnych (proces uwodornienia) i mogą być obecne w margarynach, wyrobach cukierniczych, fast foodach oraz produktach smażonych na głębokim tłuszczu.

Wpływ na zdrowie
Spożycie izomerów trans kwasów tłuszczowych:
•    podnosi poziom „złego” cholesterolu LDL,
•    obniża poziom „dobrego” cholesterolu HDL,
•    zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 oraz otyłości,
•    może negatywnie wpływać na gospodarkę hormonalną i procesy zapalne w organizmie.